Ik vroeg mijn zoon na zijn voortgezet onderwijs periode wat op hem de meeste indruk had gemaakt. Hij noemde de docent maatschappijleer die via filmpjes en toespraken hem en zijn klas had meegenomen in (extreem) rechts of (extreem) links gedachtegoed. Om vervolgens hen “wakker te schudden” en de discussie aan te gaan wat er gebeurde, hoe je zelf kritisch moet blijven denken etc.

Ik deed dat zelf als docent lang geleden ook weleens: de randen opzoeken om studenten aan te zetten tot denken, discussie. Dat lukt soms uitstekend en het leidt tot prachtige discussies met en tussen studenten. Dat is mooi, maar ook pittig en het vreet energie. En dat zult u met uw kinderen ook weleens doen en herkennen, hoop ik. Als daar 4 minuten uitgeknipt zouden zijn, zou ik nu niet op deze stoel zitten maar wellicht aan de schandpaal genageld zijn en me stil hebben gehouden. Ik wilde lesgeven, niet in een media-, twitterstorm of politieke discussie terecht komen. Dat was niet mijn vak. Nu wel overigens.

Burgerschap koesteren
Dat soort lessen geven we nog steeds en dat noemen we burgerschap. In die lessen kan het gaan over omgaan met geld, de democratie, stemrecht, geloof, radicalisering, noaberschap en nog meer thema’s die Nederland en Twente maken tot wat het is en waarom we tot de gelukkigste landen ter wereld behoren. Dat moeten we koesteren en dat lukt ons niet als docenten bang zijn om iets te zeggen, in een mediastorm terechtkomen en dus hun mond maar houden.
Is daarmee alles goed wat docenten doen? En gaat dat op voor dit fragment? Nee, zeker niet. Ook ik schoot weleens uit de bocht in dat soort discussies en leerde daarvan en deed het de volgende keer anders.

Werd ik dan op het “matje” geroepen? Natuurlijk niet. Wel ging ik graag het gesprek erover aan met collega’s. Je moet professioneel en objectief blijven, beide kanten van de medaille laten zien en ook je eigen opstelling en aanpak ter discussie willen stellen. Dat doen we en dat zullen we ook blijven doen.

Bewondering voor aangaan discussie
Op basis van een dergelijk fragment gaan we docenten niet op het matje roepen. Het zou leiden tot een arm Nederland waarin we ook bij lessen burgerschap bepaalde onderwerpen en discussies maar uit de weg gaan. Dat zou een heel groot verlies zijn. In mijn ogen een veel groter verlies dan af en toe een “uitglijder”. Die maken we allemaal weleens. Ik bewonder docenten burgerschap die discussies wel aangaan met studenten en die discussies stimuleren tussen studenten. Dat moeten ze professioneel en objectief doen, dat wil ik blijven stimuleren, het gesprek erover aangaan en dat mogen we in ons mooie land nooit kwijtraken.

Negeer de fragmenten, de opnames, oordeel niet te snel maar ga altijd met ons in gesprek als u meer wilt weten over het vak burgerschap en wat we doen. Wij gaan het gesprek graag aan met u en met onze docenten. Daar zijn we duidelijk in maar laat docenten en instructeurs ook hun werk doen. Bij die laatste oproep, die de voorzitter van de MBO Raad Ton Heerts vandaag deed, sluit ik me graag aan. Dan is de kans op een mooi en gelukkig Nederland echt groter. Anders zeggen we over 10 jaar: arm Nederland."

John van der Vegt
Bestuursvoorzitter ROC van Twente