Versneld en verkort opleiden
De arbeidsmarkt verandert razendsnel en diverse branches kampen met een personeelstekort. Versneld en verkort opleiden in het mbo is van cruciaal belang om met deze veranderingen om te gaan.
We zijn daarom druk bezig met het ‘opknippen’ van mbo-opleidingen in gecertificeerde leereenheden, het onderzoeken van microcredentials en de pilot waarderen en valideren. Deze middelen maken het versneld en verkort opleiden van (nieuw) personeel mogelijk binnen diverse branches.
Snel gekwalificeerd aan het werk in de zorg met gecertificeerde leereenheden
Leonie ter Riet (onderwijskundige bij Endoor): “We knippen leertrajecten op. Zie het als een soort menukaart waarbij mensen zelf kunnen kiezen welke modules ze volgen. Als ze die succesvol hebben afgerond, krijgen ze een waardedocument. Je kunt (bij)leren vanuit de behoefte van de branche en organisatie waar je werkt, maar ook vanuit je eigen interesses. Al die losse modules zijn stapelbaar en kunnen uiteindelijk een geheel diploma vormen. Dit maakt het onderwijs een stuk flexibeler en het leertraject een stuk sneller.”
We kunnen het ons niet meer permitteren om ons alleen te richten op mensen met de juiste diploma’s, want die zijn er simpelweg niet meer.
- Elma Lubberink, adviseur bedrijfsopleidingen Zorg & Welzijn
Snel met je handen aan het bed in de zorg
Door het nijpende tekort aan zorgpersoneel ontstond te behoefte om aspirant-zorgmedewerkers zo snel mogelijk op te kunnen leiden. Met de gecertificeerde leereenheden wordt het makkelijker om leerroutes te doorlopen en is nieuw zorgpersoneel sneller inzetbaar dan wanneer ze een volledige opleiding moeten afronden.
Elma Lubberink (adviseur bedrijfsopleidingen voor Zorg & Welzijn) vertelt: “We focussen ons vooral op de skillsgerichte instroom van nieuwe mensen. We kunnen het ons niet meer permitteren om ons alleen nog te richten op mensen met de juiste diploma’s want die zijn er simpelweg niet meer. Je moet het hebben van de mensen die graag willen en het zorghart op de juiste plek hebben. Samen met de zorgorganisatie kijken we waar we deze mensen kunnen vinden, hoe we ze kunnen opleiden en begeleiden. Dat heeft meer kans van slagen dan wanneer elke organisatie dat zelf uitdoktert.”
Welke leereenheden de aspirant-zorgmedewerker moet volgen, ligt aan de vaardigheden waarover ze al beschikken en welke ze nog moeten ontwikkelen. Elma: “We kijken hoe we de nieuwe medewerker per direct in kunnen zetten, met taken en verantwoordelijkheden die aansluiten bij huidige skills en werkervaring. Tegelijkertijd stellen we een maatwerk leerroute samen, zodat de nieuwe medewerker zo snel mogelijk naar het gewenste werkniveau kan groeien.”
Snel nieuwe Operators opleiden of medewerkers theoretisch onderleggen met gecertificeerde leereenheden
Een ander voorbeeld waar het versneld en verkort opleiden van medewerkers verschil maakt, is in de procestechniek. In de bloeiende maakindustrie groeit de vraag naar A&B operators in toenemende mate. Er is echter een schaarste aan goed opgeleide operators. Bedrijven, zoals TKF, Grolsch en Euromouldings, nemen het heft in eigen handen en leiden hun personeel zelf op door middel van op maat gemaakte scholingstrajecten van Endoor | ROC van Twente.
Enerzijds is het doel om medewerkers die jarenlange ervaring, maar geen formele diploma’s hebben, theoretisch te onderleggen. Ze tillen daarmee de organisatie naar een hoger niveau doordat ze beter begrijpen waarom ze bepaalde taken uitvoeren en meer kennis van materialen hebben. Anderzijds is het werven van goed opgeleid personeel een uitdaging in de procestechniek. Daarom stimuleren we bedrijven om zelf personeel aan te trekken en op te leiden door middel van verkorte opleidingen en gecertificeerde leereenheden.
Aantonen wat je al kunt met microcredentials
Een microcredential is een aanvulling op mbo-diploma's en mbo-certificaten. Het biedt namelijk de mogelijkheid om een vaardigheid te waarderen en valideren wanneer er voor de leervraag geen erkend diploma of certificaat voor handen is, terwijl de lerende en/of de arbeidsmarkt wel belang hecht aan het certificeren van die vaardigheid. Het is een betrouwbaar waardepapier waarmee aangetoond kan worden wat je kunt, weet en begrijpt. Het doel is om het gat op de arbeidsmarkt te verkleinen en onderwijs voor iedereen toegankelijk te maken.
Het onderzoeken van microcredentials is in volle gang. Endoor is nauw betrokken bij diverse initiatieven, waaronder een pilot om de waarde van microcredentials binnen het MBO en de arbeidsmarkt te onderzoeken.
Het doel van microcredentials is om het gat op de arbeidsmarkt te verkleinen en onderwijs voor iedereen toegankelijk te maken.
- Leonie ter Riet, Onderwijskundige
Werk- en levenservaring waarderen en valideren
Als onderwijsinstelling herkent en erkent ROC van Twente werkervaring als vorm van leren. Om aantrekkelijk onderwijs te kunnen bieden voor volwassenen met werk- en levenservaring, is het noodzaak hen uitsluitend dát te leren wat ze nog nodig hebben om hun arbeidsmarktdoel te behalen.
In de pilot Waarderen en Valideren is onderzocht hoe werk- en levenservaring direct omgezet kan worden in vrijstellingen. Het betrof medewerkers uit de zorg die over specifieke werkervaring, kennis en vaardigheden beschikken en hiermee op een flexibele manier kunnen instromen in een scholingstraject. De pilot heeft geresulteerd in een toolkit waar onderwijsteams gebruik van kunnen maken om deze vorm van flexibilisering mogelijk te maken.
Versneld en verkort onderwijs zorgt voor direct inzetbare professionals
Voor bedrijven biedt deze nieuwe vorm van scholing aanzienlijke voordelen. Niet alleen zorgt het voor snelle beschikbaarheid van gekwalificeerde en capabele medewerkers, ook scheelt het tijd en kosten die anders besteed zouden worden aan langdurige opleidingen. Daarnaast kunnen bedrijven met versnelde en verkorte scholingstrajecten beter inspelen op de snel veranderende marktbehoeften.
Niet meer jarenlang naar school maar direct aan het werk
Doordat mensen niet meer jarenlang naar school hoeven om iets nieuws te leren, is de drempel lager om te beginnen. Je krijgt ook meer zelfvertrouwen omdat leren behapbaarder is en direct gelinkt is aan de praktijk. Elma vertelt: “Medewerkers kunnen zo stapje voor stapje steeds gekwalificeerder worden. Ook kunnen mensen hiermee ontdekken wat wel en niet bij ze past.”
Ook voor mensen die al werkzaam zijn in een branche, maar bij willen leren zijn leereenheden ideaal: “Als hun takenpakket uitgebreid moet worden of wanneer ze breder inzetbaar willen zijn, kunnen ze nu specifiek een bepaalde specialisatie bijleren.”
Doordat het onderwijs tegenwoordig zoveel mogelijk tijd- en plaatsongebonden wordt georganiseerd, past het beter bij diegene die al een baan heeft of druk is het met gezin. Kortom, we maken het onderwijs hiermee zo aantrekkelijk mogelijk.
Een continue ontwikkeling
Dankzij de landelijke erkenning van leereenheden en microcredentials, kunnen we ons vol inzetten op de ontwikkeling ervan. Daarbij kijken we steeds waar de vraag het hoogst is. Het is dus geen project met begin- en eindpunt, maar een continue ontwikkeling. Een nieuwe manier van leren.
Is deze nieuwe manier van onderwijs ontwikkelen ook iets voor jouw organisatie?
Onderwijskundige Leonie gaat graag met je in gesprek.